Nicole van Goethem (1941-2000) is tekenkunstenaar, cartoonist en animator. In 1987 wint ze met haar debuutfilm Een Griekse Tragedie de eerste en enige Belgische Oscar. van Goethem tekent in de jaren zeventig en tachtig mee aan verscheidene animatiefilmproducties voor ze zelf drie korte animatiefilms maakt: Een Griekse Tragedie (1985), Vol van Gratie (1987) en L.A.T. (postuum uitgebracht in 2002). Met Een Griekse Tragedie (1985) valt ze in de prijzen en maakt ze naam in binnen- en buitenland. Ze werkt in opdracht en voorziet tal van boeken, tijdschriften en reclamecampagnes van maatschappijkritische maar vaak humoristische illustraties. Nicole van Goethem heeft een voorkeur voor initiatieven opgezet vanuit een humanistisch gedachtengoed en verkend thema’s en kwesties zoals mensenrechten, het pensioenstelsel en de rol van de vrouw in de samenleving.

NICOLE VAN GOETHEM - Tekeningen, animatie en een Oscar

(c)Nicole Van Goethem, 'Een Griekse Tragedie', 1984 - Foto: Jacques Campens
25 September - 24 January 2021
M HKA, Antwerpen

Nicole van Goethem (1941-2000), tekenkunstenaar, cartoonist en animator, is de enige Belg die ooit een Oscar won, in 1986, voor haar kortfilm Een Griekse tragedie. In die film toont van Goethem met zachte humor begrip voor de menselijke zwakheden: drie kariatiden ondersteunen al eeuwenlang een tempel en doen al het mogelijke om het gebouw stabiel te houden, maar de verder afbrokkelende tempel maakt hun werk steeds zinlozer. Naast Een Griekse tragedie won Nicole van Goethem tal van andere prijzen. In 1986 verscheen Vol van gratie, dat meteen werd genomineerd voor de Gouden Palm voor beste kortfilm op het Filmfestival van Cannes. Haar laatste animatiefilm, L.A.T., werd twee jaar na haar overlijden afgewerkt door haar partner Rudi Renson.  

Met thema’s zoals feminisme, activisme, sociale zekerheid, pensioenen en kinderrechten is van Goethems maatschappijkritisch en humoristisch werk hedendaags en actueel. Maar twintig jaar na haar overlijden blijft haar artistieke praktijk onbekend bij het grote publiek. 

De tentoonstelling toont een selectie uit de schenking van Sonia Renson. Het is haar wens  om een duurzame bestemming te vinden voor het archief dat ze via haar broer Rudi Renson, de partner van van Goethem, erfde. De schenking omvat een driehonderdtal ingekaderde tekeningen, ontwerpen, originele tekeningen op cellofaan, personalia, publicaties, knipsels, visueel beeldmateriaal (films en video’s) en cartoons. Het Oscarbeeldje dat Nicole van Goethem in 1986 won, bevindt zich bij de producent en wordt in bruikleen gevraagd voor de tentoonstelling. 

In samenwerking met De Cinema wordt ook een programma van haar kortfilms en interviews uitgewerkt.  

Nicole van Goethem – Tekeningen, animatie en een Oscar is een samenwerking tussen het M HKA, Vera Claes (Zij-kant), Josse Van Steenberge (ere-rector UAntwerpen) en RoSa (Kenniscentrum voor gender en feminisme).